ترمومتر

ترمومتر

ترمومتر( به انگلیسی: Thermometer) وسیله‌ ای است که برای اندازه‌ گیری دما استفاده می‌ شود. به همین دلیل، این دستگاه‌ها همچنین به نام گیج دما( به انگلیسی: Temperature Gauge) شناخته می‌ شوند. ترمومترها به‌ طور کلی برای اندازه‌ گیری حالت حرارتی یک ماده همگن طراحی شده‌ اند. در اندازه‌ گیری دمای صنعتی، به‌ طور معمول از دو نوع ترمومتر صفحه‌ ای استفاده می‌ شود که شامل ترمومتر بی متال نیز می شود. انتخاب اصل مناسب برای اندازه‌ گیری بستگی به چندین عامل دارد که از جمله آن‌ها می‌ توان به زمان پاسخ، محدودیت‌ های دما و محدوده کاربرد اشاره کرد.

ترمومترهایی که غلاف و اتصال آن‌ها از پشت صفحه گیج می‌ آید، به‌ طور معمول به نام ترمومتر افقی یا ترمومتر دنده از پشت شناخته می‌ شوند. در این مدل ترمومتر، برای مشاهده صفحه گیج و دما باید ترمومتر به‌ صورت خوابیده یا افقی نسبت به اوپراتور قرار گیرد. همچنین، ترمومترهایی که غلاف آن‌ها از زیر یا همان بغل گیج قرار دارد، به‌ نام ترمومتر عمودی یا ترمومتر دنده از زیر معروف هستند. در این نوع ترمومتر، برای مشاهده گیج و اندازه‌ گیری دما باید دستگاه به‌ صورت عمودی و ایستاده قرار بگیرد.

به‌ طور کلی، ترمومترها در انواع مختلفی تولید و ارائه می‌ شوند. انتخاب هر نوع ترمومتر بستگی به نیازهای ویژه صنعت و کاربردهای مختلف دارد. انواع مختلف ترمومتر ویژگی‌ها و مزایای متفاوتی دارند که بر اساس نیازهای خاص هر کاربرد باید انتخاب شوند:

ترمومتر افقی

ترمومتر افقی که به آن گیج دما افقی یا دماسنج نیز گفته می شود، از دو کلمه ترمو (Thermo) به معنای گرما و متر (Meter) به معنای اندازه گیری تشکیل شده است. این دستگاه وسیله ای است که برای اندازه گیری حرارت و تغییرات آن در محیط های مختلف استفاده می شود. ترمومتر افقی به طور عمده از یک صفحه نمایش عقربه ای و سنسورهای مختلف تشکیل شده است. درون صفحه نمایش این ترمومتر ممکن است مانند گیج های فشار، خالی باشد یا با مایع روغنی پر شود. در صورتی که مایع در داخل آن وجود نداشته باشد، به این مدل ترمومتر، ترمومتر خشک گفته می شود.

ساختار ترمومتر افقی به گونه ای طراحی شده که جنس بدنه آن از استنلس استیل بوده و دنباله آن از برنج ساخته می شود. عقربه این دستگاه معمولاً از آلومینیوم تهیه می شود. ترمومتر افقی، که به نام ترمومتر تابلویی نیز شناخته می شود، دارای دو قسمت اصلی است که عبارتند از سنسور دما و وسایلی که تغییرات فیزیکی ایجاد شده را به مقادیر قابل اندازه گیری تبدیل می کنند. سنسور دما در این دستگاه، مانند مخزن جیوه در ترمومترهای جیوه ای، با تغییر دما دستخوش تغییرات فیزیکی می شود. این تغییرات توسط بخش دیگری از ترمومتر به مقادیر قابل مشاهده تبدیل می گردد، مشابه درجه بندی در ترمومترهای جیوه ای.

قبل از بررسی نحوه عملکرد ترمومتر افقی، لازم است بدانید که ترمومترها از نظر تکنیک اندازه گیری به چند دسته تقسیم می شوند. یکی از رایج ترین این دسته ها، ترمومترهای بی متال هستند. ترمومترهای بی متال به عنوان یکی از پرکاربردترین دماسنج ها در صنایع مختلف شناخته می شوند. این نوع ترمومترها دارای یک سیستم اندازه گیری به شکل لوله مار پیچ هستند که در آن از دو ورق فلزی با ضرایب انبساط متفاوت استفاده شده است. این دو ورق به هم متصل بوده و از هم جدا نمی شوند. با تغییر دما، این ورق ها دستخوش تغییر شکل مکانیکی شده و این تغییرات باعث ایجاد حرکت چرخشی می شود که به عقربه ترمومتر منتقل می گردد. یکی از سرهای این سیستم اندازه گیری به طور محکم بسته می شود و سر دیگر وظیفه چرخاندن عقربه ترمومتر را بر عهده دارد.

ترمومترهای افقی (تابلویی) نیز از همین روش اندازه گیری بی متال بهره می برند. این ترمومترها به صورت غلاف از پشت طراحی شده و اتصال آن ها به صورت رزوه ای انجام می گیرد. ترمومترهای افقی از جمله دماسنج های تماسی هستند که برای اندازه گیری دما استفاده می شوند و از دقت مناسبی برخوردارند. در واقع، ترمومترهای افقی به دلیل ساختار خاص خود و نحوه عملکرد دقیق، یکی از انتخاب های مناسب برای اندازه گیری دمای دقیق در صنایع مختلف به شمار می آیند.

کاربرد های اصلی ترمومتر افقی

ترمومتر افقی یا همان ترمومتر تابلویی، یک ابزار دقیق است که برای اندازه گیری دما در محیط های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این ترمومترها بسته به نوع و روش اندازه گیری دما، در بخش های صنعتی و غیرصنعتی مختلف کاربرد دارند. ترمومتر افقی به دلیل ساختار خاص خود، دقت بالایی در اندازه گیری دما ارائه می دهد و به همین دلیل در بسیاری از صنایع و سیستم ها مورد استفاده قرار می گیرد. این ابزار در انواع مختلفی برای اندازه گیری دما در شرایط متفاوت طراحی شده است. در ادامه، به کاربردهای مختلف ترمومتر افقی و تابلویی اشاره خواهیم کرد:

• سیستم های گرمایشی و سرمایشی: ترمومتر افقی برای اندازه گیری دما در سیستم های گرمایشی و سرمایشی که به دقت بالایی نیاز دارند، بسیار ضروری است.
• موتورخانه ها: در موتورخانه ها، ترمومتر تابلویی برای کنترل و نظارت دقیق بر دما مورد استفاده قرار می گیرد تا عملکرد دستگاه ها بهینه شود.
• لوله و اتصالات: ترمومتر افقی در لوله ها و اتصالات برای اندازه گیری دما در جریان سیالات مختلف به کار می رود.
• نیروگاه ها: در نیروگاه ها، ترمومتر افقی برای کنترل دما در سیستم های پیچیده مورد استفاده است تا از کارکرد صحیح و ایمنی نیروگاه اطمینان حاصل شود.
• صنعت ماشین سازی: ترمومتر افقی در صنعت ماشین سازی به منظور نظارت دقیق بر دما در مراحل مختلف تولید استفاده می شود.
• کارخانه های تولیدی: در کارخانه های تولیدی که نیاز به کنترل دقیق دما دارند، ترمومتر تابلویی به عنوان ابزاری کلیدی برای حفظ کیفیت تولیدات به کار می رود.
• سیستم های تهویه مطبوع: ترمومتر تابلویی در سیستم های تهویه مطبوع برای تنظیم و کنترل دما در فضاهای مختلف استفاده می شود.

ترمومترها بسته به نوع مصرف به دو دسته ثابت و قابل حمل تقسیم می شوند:

• ترمومتر ثابت: این نوع ترمومتر به طور دائم در یک مکان نصب می شود و به صورت ثابت دما را اندازه گیری می کند. این ترمومتر معمولاً در صنایع و سیستم هایی که به اندازه گیری دائمی و دقیق دما نیاز دارند، استفاده می شود.
• ترمومتر قابل حمل: ترمومترهای قابل حمل برای جابجایی و استفاده در مکان های مختلف طراحی شده اند. این ابزارها در صنایع پزشکی و در مواردی که نیاز به اندازه گیری دما در مکان های متنوع است، به کار می روند.

ترمومتر عمودی

ترمومتر عمودی که به آن گیج دما یا دماسنج ایستاده نیز گفته می شود، ابزاری است برای اندازه‌گیری دمای مایعات و گازها در سیستم های لوله‌کشی و مخازنی که جریان دارند. این ترمومتر عمودی، با استفاده از صفحه نمایش عقربه‌ای و سنسورهای مختلف، قادر به نمایش دما است. درون این صفحه نمایش می تواند به‌طور مشابه با گیج های فشار، خالی باشد یا با مایع روغنی پر شده باشد. در صورتی که این ترمومتر فاقد مایع باشد، به آن ترمومتر خشک گفته می شود. ترمومتر ایستاده، که به صورت عمودی نصب می شود، دارای دو قسمت اصلی و حیاتی است که عبارتند از:

• سنسور دما که مانند مخزن جیوه در ترمومترهای جیوه‌ای عمل می کند و به تغییرات دما واکنش نشان می دهد. این سنسور با تغییر دما، تغییرات فیزیکی در خود ایجاد می کند.
• وسایلی که این تغییرات فیزیکی را به یک مقدار قابل اندازه گیری تبدیل می کنند، مانند درجه بندی موجود در ترمومترهای جیوه ای که به دقت دما را نمایش می دهد.

اجزای اصلی ترمومتر عمودی شامل ماده درونی ترمومتر، عقربه، بدنه و صفحه عددی است. در تمام ترمومترها، این چهار قطعه اصلی وجود دارند که به نحوی در کنار یکدیگر عمل می کنند تا دما به درستی اندازه گیری شود. هر یک از این اجزاء نقش خاص خود را در عملکرد صحیح ترمومتر ایفا می کنند:

• ماده داخل ترمومتر: این ماده که می تواند شامل جیوه یا مایعات روغنی باشد، به تغییرات دما واکنش نشان می دهد و دما را به صورت فیزیکی تغییر می دهد.
• عقربه: عقربه که به تغییرات ماده داخل ترمومتر واکنش نشان می دهد، دمای دقیق را بر روی صفحه نمایش نشان می دهد.
• بدنه: بدنه ترمومتر که معمولاً از استنلس استیل ساخته می شود، به محافظت از سنسور و سایر اجزاء کمک می کند.
• صفحه عدد: صفحه نمایش ترمومتر که معمولاً دارای درجه بندی های دقیق است، دما را به اپراتور نمایش می دهد.

کاربرد های اصلی ترمومتر عمودی

ترمومتر عمودی (ایستاده) در صنایع و کاربردهای مختلفی از جمله درمان و پزشکی، سیستم های گرمایشی و سرمایشی خانه ها و سایر بخش ها مورد استفاده قرار می گیرد.

• استفاده در سیستم های تهویه مطبوع
• نظارت بر عملکرد موتورها و یا بارگذاری
• کاربرد در فرآیندهای آماده سازی غذا
• نظارت بر نشتی و رطوبت ساختمان ها
• توانایی شناسایی خطاهای الکتریکی و لوله کشی
• شناسایی اتلاف انرژی و عایق بندی ضعیف
• بررسی عملکرد سیستم های اتوماتیک
• نصب در آزمایشگاه ها و انبارها
• شناسایی مشکلات پنهان

ترمومتر تلسکوپی

ترمومتر تلسکوپی با استفاده از فناوری سنسور بی متال طراحی شده و تولید می گردد. این دستگاه با دقت بالا و عملکرد مطمئن خود، کاربردهای گسترده ای در صنایع گوناگون دارد. ترمومتر تلسکوپی در بخش هایی مانند پتروشیمی، نیروگاه ها، صنایع نفت و گاز، و فرآیندهای شیمیایی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. این دستگاه برای تمامی فرآیندهای صنعتی که به یک ترمومتر یا گیج دما با بدنه استیل نیاز دارند، ابزاری بسیار ضروری محسوب می شود.

یکی از ویژگی های برجسته ترمومتر تلسکوپی، مقاومت بالای آن در برابر مایعات خورنده می باشد. اجزای اصلی این دستگاه مانند دنباله، بدنه و اتصال به فرآیند از آلیاژهایی با کیفیت بسیار بالا ساخته شده اند. این ویژگی باعث افزایش دوام و کارایی ترمومتر تلسکوپی در شرایط سخت صنعتی شده است. همچنین این گیج دما تلسکوپی دارای طراحی خاصی است که امکان استفاده از آن را در تاسیسات مکانیکی فراهم می کند.

ترمومتر تلسکوپی در انواع مختلف با طول دنباله ها و اندازه صفحه های متنوع تولید می شود تا نیازهای گوناگون صنایع را برآورده سازد. انتخاب مدل مناسب این دستگاه به عواملی همچون محدوده اندازه گیری و مکان قرارگیری سنسور بستگی دارد. طراحی دقیق گیج دما تلسکوپی باعث شده است که این دستگاه بتواند در هر شرایطی عملکرد دقیقی داشته باشد و نیاز صنایع مختلف را به بهترین شکل ممکن تأمین کند.

نحوه عملکرد ترمومتر تلسکوپی

روش اندازه گیری در ترمومتر تلسکوپی از نوع بی متال بر پایه تغییر شکل مکانیکی فلزات طراحی شده است. این فرآیند به گونه ای عمل می کند که تغییرات دما منجر به تغییر شکل مکانیکی در ساختار ترمومتر تلسکوپی می شود. ترمومتر تلسکوپی با این ویژگی قادر است به دقت بالایی در سنجش دما دست یابد و در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار گیرد.

در ترمومترهای بی متال، دو فلز با ضریب تغییر شکل متفاوت به صورت چسبیده به یکدیگر قرار گرفته اند. این دو فلز هنگام افزایش دما به صورت مخروطی تغییر شکل می دهند. حرکت مخروطی فلزها به کمک سیستم مکانیکی شفت پوینتر به خود پوینتر گیج دما تلسکوپی منتقل می شود. این مکانیزم امکان خوانش دقیق دما را فراهم می سازد و عملکرد ترمومتر تلسکوپی را در محیط های مختلف بهینه می کند.

ترمومتر بی متال، همانطور که توضیح داده شد، از یک سیستم مکانیکی بهره می گیرد تا حرکت مکانیکی ایجاد شده را منتقل نماید. این طراحی مکانیکی خاص، گیج دما تلسکوپی را به ابزاری کارآمد و قابل اطمینان تبدیل کرده است. این ویژگی ها باعث شده که ترمومتر تلسکوپی یکی از پرکاربردترین ابزارهای سنجش دما در صنعت باشد.

ترمومتر سیمی

ترمومتر سیم دار یکی از ابزارهای حیاتی در صنعت محسوب می شود که وظیفه سنجش و نمایش دما را بر عهده دارد. این نوع ترمومتر یا گیج دما سیم دار برای اندازه گیری دما در بخش های مختلف صنعتی استفاده می شود. از آنجایی که تمام تجهیزات، دستگاه ها و سیالات موجود در فرآیندهای صنعتی تنها در محدوده دمایی خاصی قادر به عملکرد هستند، کنترل دقیق دما برای عملکرد صحیح کل سیستم الزامی است.

کمیت دما یکی از اساسی ترین عوامل در فرآیندهای صنعتی به شمار می رود که باید به دقت نظارت و تنظیم گردد. اندازه گیری دما در سیستم های صنعتی به دو روش تماسی و غیر تماسی انجام می شود. وظیفه اصلی ترمومتر سیمی یا گیج دما سیم دار تنها اندازه گیری و نمایش دما می باشد و این ابزار قابلیت کلید زنی یا کنترل مستقیم را ندارد.

گیج دما سیم دار این امکان را دارد که دمای جامدات، مایعات و گازهای گوناگون از جمله هوا را اندازه گیری کند. در ترمومتر سیمی، ترموکوپل از طریق سیمی بلند به صفحه نمایش متصل شده است. ترموکوپل این ابزار اغلب از جنس برنج ساخته می شود که در برابر حرارت بالا مقاومت زیادی دارد و این ویژگی، آن را به گزینه ای مناسب برای استفاده در صنایع مختلف تبدیل کرده است.

راهنمای خرید ترمومتر عمودی، افقی، تلسکوپی و سیمی

برای پایش و اندازه گیری دما، می توان از روش های گوناگونی بهره گرفت. هنگام خرید ترمومتر، لازم است نکات زیر را در نظر داشته باشید:

• محدوده دمای سنجش: ابتدا باید بازه دمایی مورد نظر برای اندازه گیری را مشخص کنید.
• اندازه قطر صفحه: انتخاب قطر صفحه به موقعیت نصب و وضوح مشاهده عددها مرتبط است.
• جنس بدنه ترمومتر: بدنه می تواند از موادی مانند استیل، برنج یا پلاستیک ساخته شود. این انتخاب بر اساس شرایط محیطی و نوع کاربری انجام می شود.
• طول قسمت دنباله: بخشی از ترمومتر که در سیال یا محیط قرار می گیرد، باید طول مناسبی داشته باشد تا متناسب با عمق اندازه گیری باشد.
• نوع اتصال ترمومتر: ترمومترهای عمودی با اتصالات مختلفی از جمله رزوه ای، فلنجی و جوشی تولید می شوند. انتخاب اتصال به نحوه نصب وابسته است.
• سطح دقت ترمومتر: دقت ابزار به کلاس آن بستگی دارد، به طوری که کلاس 1 دقت بیشتری نسبت به کلاس 2 دارد.
• هزینه خرید: عواملی مانند قطر صفحه، جنس بدنه، طول دنباله، نوع اتصال و میزان دقت، قیمت نهایی ترمومتر را تعیین می کنند.

پیش از خرید، ابتدا مشخصات فنی مورد نیاز خود را به دقت بررسی کنید تا انتخاب بهتری داشته باشید. سپس اطمینان حاصل کنید که ترمومتر از کیفیت بالا و استانداردهای معتبر برخوردار است. در صورتی که به راهنمایی بیشتری نیاز داشتید، می توانید از خدمات مشاوره تخصصی ما در مرکز برق استفاده کنید.

برند های معتبر ترمومتر موجود در مرکز برق

به دلیل مقرون به صرفه بودن و کاربرد گسترده، برندهای مختلفی اقدام به تولید ترمومتر کرده اند. در میان برندهای اروپایی و چینی، تمامی گزینه ها از کیفیت مناسبی برخوردار بوده و انتخابی مطلوب محسوب می شوند. شما می توانید ترمومتر را از برندهای معتبر زیر از مرکز برق تهیه و خریداری کنید:

• ترمومتر بتا BETA
• ترمومتر دراگون Dragon
• ترمومتر ایندومارت INDUMART
• ترمومتر ایننسترومیت InstruMate
• ترمومتر ویکا WIKA
• ترمومتر پکنز PAKKENS
• ترمومتر FG
• ترمومتر Ashcroft
• ترمومتر رایترم RITHERM

قیمت ترمومتر در مرکز برق

قیمت ترمومتر به عوامل متعددی وابسته است که هر یک نقش مهمی در تعیین هزینه نهایی ایفا می‌ کنند. اولین عامل مؤثر، محدوده دمای اندازه‌ گیری است؛ زیرا ترمومترهایی با قابلیت اندازه‌ گیری دما در بازه‌ های گسترده‌تر معمولاً قیمت بالاتری دارند. قطر صفحه نیز بر قیمت ترمومتر تأثیرگذار است، چرا که قطر بزرگ‌تر، خوانایی بهتری فراهم می‌ کند و ممکن است هزینه بیشتری داشته باشد. جنس بدنه از دیگر عوامل مهم است. بدنه ترمومتر می‌ تواند از استیل، برنج یا پلاستیک ساخته شود و انتخاب هر یک بر اساس شرایط محیطی و کاربری می‌ تواند در قیمت نهایی تغییر ایجاد کند.

عوامل دیگری مانند طول دنباله نیز بر قیمت ترمومتر تأثیر دارند. دنباله باید با عمق سیال یا محیط سازگار باشد و طول‌ های متفاوت ممکن است هزینه‌ های متفاوتی داشته باشند. نوع اتصال نیز حائز اهمیت است. اتصالات رزوه‌ ای، فلنج دار و جوشی هر کدام ویژگی‌ های خاص خود را دارند که می‌ توانند قیمت را تحت تأثیر قرار دهند. همچنین دقت ترمومتر، به‌ خصوص در کلاس‌ های مختلف، نقشی کلیدی دارد؛ ترمومترهای کلاس 1 که دقت بالاتری ارائه می‌ دهند، معمولاً گران‌ تر از کلاس 2 هستند. در نهایت، این موارد به‌ طور مستقیم بر قیمت ترمومتر تأثیر گذاشته و آگاهی از آنها به انتخاب شما جهت خرید ترمومتر کمک می‌ کنند.